میراث درخشان
مروری بر تاریخ کرید
قسمت اول
خانه ی " کرید " در سال 1760 توسط "جِیمز کرید" در لندن بنا نهاده شد. فعالیت های کرید در دهه ها ی نخست حیاتش به دوخت لباس های دربار، ساخت دستکش های چرمی معطر و تهیه ی عطر های سفارشی پادشاه خلاصه میشد و نخستین عطر؛ بیست سال بعد ساخته میشود. هنگامی که علاقه ی "شاه جورج سوم" به رایحه ی دستکش های چرمی معطر ساخته شده توسط کرید موجب می شود تا از وی بخواهد عطری با این رایحه بسازد. جِیمز کرید بنا بر دستور پادشاه ساخت نخستین عطر رسمی خانه را آغاز می نماید تا اینکه در سال 1781 عطر "رویال انگلیش لدر" معرفی می گردد. این عطر یک اثر کلاسیک و با شکوه است که ترکیبی موزون و هماهنگ با شروعی مرکباتی و درخشان و قلبی چرمی و چوبی دارد. یک فضای با ابهت، خشک، نافذ و به معنای واقعی کلمه: سلطنتی!
با معرفی این عطر بزرگ و منحصر بفرد؛ داستان کرید در جهان عطر آغاز گشت و فرزندان و نوادگان "جیمز کرید"؛ نسل به نسل این مسیر را ادامه دادند. "هِنری اول"؛ فرزند جیمز کرید؛ فعالیت های خود را در امتداد مسیر پدر ادامه داد و همچنان دستکش های چرمی نفیس دربار و عطر های سفارشی پادشاه را تهیه می نمود؛ اما اینبار مسئولیت ساخت یک عطر ویژه و بزرگ را نیز بر عهده داشت: "رویال انگلیش لدر". اگرچه جِیمز کرید؛ اساس و شالوده ی خانه را شکل داد و با ارائه ی آثار ارزشمند خود اعتبار بسیاری در نزد خواص برای خانه به ارمغان آورد و نیز هِنری کرید اول بخوبی مسیر پدر را ادامه داد؛ اما بی تردید آنچه که موفقیت های بزرگ کرید را در عطر سازی به ارمغان آورد و عطر های این خانه را به انتخاب اول سایر دربار های اروپایی تبدیل نمود؛ روی کار آمدن نسل سوم خاندان یعنی "هِنری کرید دوم" بود.
هِنری کرید دوم مجموعه ای از مهم ترین آثار خانه را دوران فعالیت خود ارائه می کند و کرید را به برترین برند سلطنتی دوران خود تبدیل می نماید. همچنین این هِنری دوم بود که خط مشی کلی کرید در صنعت عطر را تعیین نمود: ارائه ی محصولاتی که از بهترین و کمیاب ترین مواد و عصاره ها مشتق شده اند و در قالب ترکیبی درخشان و عمیق؛ عرضه می گردند. نخستین عطر هِنری دوم به درخواست "ملکه ویکتوریا" در سال 1845 ساخته می شود. "فِلور د بولگاری" عطری فاخر و درخشان از روغن رز به همراه مرکبات و عنبر است که همه را مسحور رایحه ی گیرا و عمیق خود نمود. پنج سال بعد و به درخواست "فرانتس-ژوزف"؛ امپراطور اتریش-مجارستان؛ هِنری یک ترکیب مردانه ی جاودانه خلق می کند: "سانتال امپریال". جادویی درخشان از نوت های مرکباتی که در قلبی چوبی و متمایز از چوب صندل به همراه کومارین و عنبر؛ تحسین همگان را بر انگیخت و نام کرید را در تمام دربار های اروپایی بر سر زبان ها انداخت.
شهرت کرید به دربار فرانسه نیز میرسد و به درخواست همسر ناپلئون سوم؛ "ملکه اوژنی"؛ هِنری دوم در سال 1854 خانه ی کرید را به فرانسه منتقل نموده و فصل جدید فعالیت های این خانه ی سلطنتی در پایتخت عطر و عشق؛ پاریس؛ آغاز می گردد. کرید در سال 1862 عطر "اِمپراطیس اوژنی" را به افتخار وی خلق می کند. یک ترکیب گل بوی درخشان و سراسر لطافت از عصاره ی گرانبهای رز و یاس که با وانیل و چوب صندل عمیق و اغواگر گشته است. در همین سال عطر پودری فوق العاده ی "فانتازیا د فلورز" برای "ملکه الیزابت"؛ ملکه ی اتریش-مجارستان؛ ساخته میشود. اثری فاخر و گرانقیمت از موادی کمیاب نظیر عصاره ی زنبق، عنبر و عصاره ی رز که در نهایت ظرافت و زیبایی با هم ترکیب شده اند. روند تولید عطر های ویژه ی کرید در این سال ها شتاب بیشتری می گیرد و ساخته های هِنری دوم؛ در کنار زیور آلات گرانبهای اشراف زادگان اروپایی؛ جایگاه رفیعی به خود اختصاص می دهند. در سال 1864 با الهام از قصر "بالمورال" در اسکاتلند؛ عطر "رویال اسکاتیش لاوندر" معرفی می شود که همچنان درخشش مرکباتی آن همگان را مسحور می کند و در قلبی از اسطوخودوس و پایه ای از چوب صندل و ادویه های گرانبها؛ به ترکیبی فاخر و زیبا میرسد. شاهکار های جاودانه ی هِنری دوم که در قالب مجموعه ی اختصاصی کرید برای اشراف زادگان اروپایی ساخته میشدند به این آثار خلاصه نمی شوند و او در سال 1875 ترکیب شیپق با شکوهی تحت عنوان " وینتیج تاباروم " عرضه می نماید. یک عطر خشک و عظیم که از شروعی مرکباتی و تازه به قلبی ادویه ای میرسد و شخصیت والای خود را در پایه ای از خزه ی بلوطی و عنبر شکل می دهد. البته این تنها بخشی از ترکیبات این اثر منحصر بفرد است؛ چرا که گفته میشود در این عطر حدود شصت ترکیب طبیعی بکار گرفته شده است. هِنری در همین سال عطر تازه و درخشان "بویس د سِدرات" را معرفی می کند که بخاطر ترکیب درخشان حاصل از مرکبات و چوب سدر؛ به "سیتروس وود" نیز شهرت دارد.
هنر نمایی هِنری کرید دوم؛ خانه ی کرید را به مرتبه ای از اعتبار و محبوبیت می رساند که به جرأت میتوان گفت در آن دوران هیچ یک از سازندگان عطر حتی در مقام مقایسه با آن نیز بر نمی آمدند. در سال 1885 به فرمان ملکه ویکتوریا؛ کرید بعنوان عطر ساز رسمی دربار انگلستان منسوب میشود. بعلاوه در این سال ملکه "ماریا کریستینا"؛ طی حکمی کرید را عطار دربار اسپانیا معری می کند. این عنایات ویژه با عطر "فلور د رزز بولگار" در سال 1890 توسط هِنری دوم پاسخ داده می شود. این عطر فاخر به نوعی آخرین اثر سلطنتی هِنری دوم در دوران فعالیت وی بحساب می آید و از سوی دربار انگلستان؛ تقدیر شایسته ای از خالق آن بعمل آمد.
پس از بازنشستگی هِنری دوم؛ نسل چهارم خاندان؛ "هِنری سوم"؛ عهده دار هدایت و رهبری خانه ی پر افتخار کرید می شود و در گذار از قرن نوزدهم به قرن بیستم؛ مسیر نیاکان خود را با خلق آثار با شکوه و نفیس برای اشراف زادگان و دربار های اروپایی ادامه می دهد. شهرت هِنری سوم بیش از آنکه بخاطر ساخت عطر های گرانبهای سلطنتی باشد؛ بخاطر نگاه مدرن و متفاوت او در ساخت ترکیبات درخشان و چند لایه است که همگان را به تحسین وا می دارد. تردیدی وجود ندارد که مشهورترین اثر هِنری سوم؛ "تاباروم 1920" است. شاهکاری لوکس و نفیس از نوت برجسته ی تنباکو که با چرم، پچولی و آکورد ادویه ای؛ سطح بالایی از تجمل و اشرافیت را به نمایش می گذارد. این عطر ماندگار به درخواست "وینستون چِرچیل" ساخته شد. امروزه آثار کمی از دوران مدیریت وی بر خانه باقی مانده است که تنها آثار برجسته ای که در منابع معتبر به آن ها اشاره گشته؛ عطر های کمیابی نظیر "سِلِکشن وِرت 1901"، "سیتروس بیگاراد 1902"، "آنجلیک انسنس 1933" و "وتیور 1948" است. سلکشن ورت؛ بعنوان اثری سبز و مرکباتی با همراهی آکورد ادویه ای و عنبر معرفی شده است و از سیتروس بیگاراد بعنوان ترکیبی خنک و مرکباتی با همراهی عنبر یاد شده است. آنجلیک انسنس یک عطر پیچیده و بزرگ از همراهی آکورد گل بو و پودری حاصل از همراهی رز و مریم در کنار وانیل است که توسط دوز بالای کهربا و صمغ های دودی؛ شخصیت منحصر بفرد خود را شکل می دهد. همچنین وتیور که آخرین اثر هِنری چهارم به شمار میرود یک عطر چوبی مدرن از همراهی وتیور، عنبر و سدر است که در درخشش مرکبات جریان دارد. این عطر خاص؛ یکی دیگر از آثار مجموعه ی اختصاصی کرید است که از سوی بسیاری از چهره های سیاسی اروپا و امریکا؛ تحسین شده است.
پس از هِنری سوم؛ مدیریت خانه به "جِیمز هِنری کرید" محول می شود. جِیمز هنری کرید همگام با تحولات قرن بیستم؛ روند ارائه ی محصولات کرید را دچار تحولی اساسی می نماید. وی در دوران مدیریت خود؛ علاوه بر ادامه ی روند اجداد خود در ساخت عطر های ویژه برای چهره های سیاسی؛ نگاه ویژه ای به جریان نوپای "سِلِبریتی" دارد و فعالیت های خانه در این عرصه را پر رنگ می نماید تا دهه های میانی قرن بیستم؛ عرصه ی تاخت و تاز کرید در این عرصه نیز باشد. "آمبر کِنَل 1949"؛ یکی از عطر های فراموش نشدنی کرید در این زمینه است. ترکیبی بی همتا از صمغ درخت صنوبر در قالبی ادویه ای و حیوانی که یک بار دیگر نام کرید را بعنوان خانه ای مبتکر و پیشگام بر سر زبان ها انداخت. اما درخشش کرید در قرن بیستم به این عطر فراموش نشدنی محدود نمی شود و تحت هدایت جیمز هنری کرید؛ شاهکار های دیگری به آثار این خانه اضافه می شوند. عطر عمیق و نشاط بخش "اورنج اسپایس 1950" با همراهی بی نظیری از پرتقال، ادویه های کمیاب و عنبر؛ عطر پودری "فلوریسیمو 1956" که ترکیبی از عصاره های نفیس زنبق، مریم و بنفشه است؛ ترکیب پودری-چوبی چند وجهی و فاخر حاصل از زنبق، خزه ی بلوطی و پچولی در "آیریسیا 1968" و رایحه ی فلزی و گرم "آسیِر آلومینیوم 1973" که در لطافتی اغواگر و لذیذ از نوت های میوه ای و وانیل جریان دارد؛ نمونه ای از آثار نفیس کرید در این دوران هستند که باعث میشوند تا در این سال ها؛ کرید بعنوان یکی از بزرگان صنعت عطر شناخته شود.
آنچه که امروزه بعنوان عطر های کرید؛ در ذهن بسیاری از علاقمندان جهان عطر نقش بسته است؛ پس از بازنشستگی "جِیمز هِنری کرید" در سال 1974 و روی کار آمدن ششمین نسل از این سلسله؛ تحت مدیریت "اولیور کرید" تولید شده است. اولیور کرید پا جای پای نیاکان خود می گذارد و رَویه ای که از دوران "هِنری دوم" بر خانه حکمفرما بود را ادامه داده و به کمال می رساند. خلق ترکیباتی درخشان و غنی با استفاده از مرغوبترین مواد اولیه جهت ارائه به شخصیت های برجسته. اولیور کرید علاوه بر حرکت در این مسیر؛ عطر های کرید را در نزد سایر اقشار نیز به محبوبیتی بزرگ میرساند و علاوه بر ارائه ی محصولات مجموعه ی اختصاصی کرید با استفاده از فرمول های بجا مانده از اجداد خود؛ آثار جدیدی برای کرید خلق می کند که موفقیت خارج از حد تصور آنان؛ کرید را به نامی دست نیافتنی تر از همیشه در جهان عطر تبدیل می کند ...